Algemeen
THC is de afkorting voor tetrahydrocannabinol, de beroemdste cannabinoïde onder de fytocannabinoïden. Het is een kleurloze olie uit de klasse van de antiemetische stoffen. Vanwege de psychoactieve werking valt THC in veel landen onder de narcoticawet, waardoor het bezit en de verkrijging ervan in Duitsland illegaal is.
Van de kruidencannabinoïden is THC nog steeds de sterkste werkzame stof in de cannabisplant en staat het meest bekend om zijn bedwelmende werking bij consumptie.
Als je de mensen vraagt wat hen te binnen schiet bij het denken aan cannabinoïdes, zou de overgrote meerderheid meteen THC noemen. THC is een afkorting van Delta-9-tetrahydrocannabinol. Dit is de stof die de 'high' creëert die vaak door cannabisgebruikers wordt gezocht.
THC is waarschijnlijk de schuld van de wijdverspreide en vaak eenzijdige reputatie van cannabis. De oorsprong van het classificeren van cannabis als een pure 'drug plant' ligt zeker in THC. Maar de psychoactieve kruidencannabinoïde kan natuurlijk meer doen dan een hallucinogeen effect teweegbrengen in het centrale zenuwstelsel.[1]
Voorkomen en ontstaan
Delta-9-tetrahydrocannabinol komt als eerste te voorschijn als zuur in de vrouwelijke cannabisplant. Cannabigerolzuur (kortweg CBGA) wordt gevormd wanneer twee moleculen gecondenseerd zijn, namelijk geranylpyrofosfaat en olivetolzuur. Dit kan dan veranderen in THC-zuur. Door het drogen en verhitten worden de moleculen gesplitst en wordt er THC (onder andere) geproduceerd als een harsachtig olie-extract. Daarom hebben THC en CBG vrijwel dezelfde voorganger, ook al verschillen hun werkingswijzen aanzienlijk.
Gekweekte cannabisplanten hebben een gestaag toenemend THC-gehalte. Dit komt niet in de laatste plaats doordat regelmatig cannabisgebruik leidt tot een natuurlijke weerstand tegen de effecten van THC. Door de gerichte kweek van de vrouwelijke hennepplant wordt voortdurend getracht het THC-gehalte verder te verhogen. Men denkt dat het THC-gehalte van Europese cannabisplanten in slechts tien jaar tijd is verdubbeld om tegemoet te komen aan de toegenomen perceptie van resistentie bij de consument. In 2015 bedroeg het THC-gehalte van de in Europa verkochte planten gemiddeld 10-20%.
THC is aantoonbaar naar voren gekomen als een drug in het oude Egypte
[2] Cannabis stuifmeel werd daar op mummies gevonden en Seschat, de schrijver en rekenmeester, wordt zelfs beschouwd als een godheid van de hennep.
Ook al legde de Amerikaanse chemicus Roger Adams de basis met zijn werk over de eerste isolatie en vervolgens de identificatie van de cannabinoïde, het waren de Israëlische wetenschappers van het Weizmann Institute of Science in Rechovot die THC in zijn zuivere vorm voor het eerst in 1964 konden isoleren.
Van de fytocannabinoïde tot de ECS
Plantaardige cannabinoïden zijn wat we technisch gezien fytocannabinoïden noemen. Een van de bekendste is THC, d.w.z. tetrahydrocannabinol.
Delta-9-tetrahydrocannabinol wordt voornamelijk als zuur in de plant aangetroffen en verandert alleen in THC bij warme temperaturen en onder UV-licht. Aangezien bevruchte en mannelijke hennepplanten minder of nauwelijks THC hebben, vindt de productie van cannabinoïdes meestal plaats via afzonderlijke geslachtsbepaalde planten.
Hoewel het werkingsmechanisme van THC nog steeds niet volledig begrepen is, is het al bekend dat de cannabinoïde zich bindt aan twee celreceptoren in het centrale (CB1) en perifere (CB2) zenuwstelsel. Samen maken ze deel uit van het endocannabinoïde systeem. Dit is een term voor de lichaamseigen boodschappersstoffen, die een vergelijkbaar effect hebben als de consumptie van THC. Het reguleert een aantal belangrijke functies in het menselijk lichaam. De afzonderlijke receptoren worden in onze organen, in ons organisme en in onze hersenen verdeeld, bijvoorbeeld om een goed functionerende stofwisseling te garanderen.
Als THC eenmaal is gebonden aan CB1-receptoren, worden de signaaltransmissies in het centrale zenuwstelsel bij synapsen beïnvloed. Daardoor wordt het evenwicht van de neurotransmitters verstoord. Dit resulteert in spierontspanning, euforie en een verminderd pijngevoel. Dit geldt ook voor pijn veroorzaakt door chronische ziekten. Cognitieve, psychomotorische en limbische stoornissen kunnen worden ervaren, maar zijn tijdelijk. Dit gebeurt omdat de verantwoordelijke receptoren zich bevinden in de "basale kernen", de kerngebieden van de hersenen onder de menselijke hersenschors (cortex cerebri). De zenuwcellen vormen daar de basis van ons bewustzijn en alle cognitieve en motorische processen.
De CB2-receptoren zijn vooral te vinden in ons immuunsysteem. Dit betekent dat ze kritisch zijn voor het omgaan met neuronale ziekten met symptomen van ontsteking of neuropathische pijn. Daarover later meer.
Andere type 2 receptoren zijn te vinden in het spijsverteringskanaal, maar ook in het immuunsysteem, de botten, de longen en zelfs in ons grootste orgaan: de huid.
De nieuwe ontdekking is gedaan door een internationaal team van onderzoekers die de moleculaire structuur van CB2-receptoren hebben kunnen decoderen. Vandaag weten we dus dat CB1 en CB2 receptoren nauw samenwerken. Als de ene cannabinoïdereceptor wordt gestimuleerd door bepaalde actieve bestanddelen, wordt de andere verzwakt, soms zelfs volledig geblokkeerd. Deze bevinding is een grote doorbraak, vooral voor de geneeskunde en de ontwikkeling van nieuwe, effectievere medicijne.
THC en zijn effecten
THC stimuleert en activeert de CB1 receptoren. Bij gezonde mensen met een intact zenuwstelsel leidt deze verandering tot een "chaotische" uitwisseling van informatie. Fysiologische processen en normale lichaamsfuncties worden op hun hoofd gezet. Deze bewustzijnsverandering van onze waarneming leidt tot een "hoog gevoel". Andere bijwerkingen van cannabisgebruik zijn onder meer vermoeidheid en lethargie. Omdat onze endocannabinoïdereceptoren op onze speekselklieren zitten, wordt ook de speekselproductie verstoord. Dit verklaart waarom cannabisgebruikers vaak een droge mond hebben na het roken van cannabis. Rode ogen zijn een andere bijwerking en worden veroorzaakt door verschillende factoren in combinatie. THC kan ervoor zorgen dat de bloeddruk daalt en de bloedvaten opengaan. Onze ogen produceren minder tranen, wat het natuurlijke evenwicht van onze traanfilm verstoort. Het resultaat is roodachtige ogen.
Tijdens de 'high' die gebruikers ervaren, die een paar uur duurt, begint het THC-gehalte af te nemen. Het fytocannabinoïde wordt in de longen en de lever afgebroken tot het volledig wordt uitgescheiden in ontlasting en urine.
Omdat het menselijk lichaam de cannabinoïden vrij langzaam afbreekt, kan regelmatig cannabisgebruik vier weken later nog steeds worden gedetecteerd in de urine. Dit komt omdat THC zich ophoopt in het vetweefsel en slechts geleidelijk vrijkomt in de bloedbaan. Een Australisch onderzoeksteam heeft ook ontdekt dat de concentratie THC in het bloed niet altijd daalt tot een restgehalte onder de 3 nanogram/ml. Tijdens het onderzoek vertoonden sommige proefpersonen een week na consumptie een hoger niveau. Deelnemers aan de studie die regelmatig cannabis gebruikten vertoonden ook onregelmatige stijgingen en dalingen in de bloedconcentraties. Dit betekent dat negatieve resultaten in een bloedtest op een dag kunnen verschijnen en enkele dagen later positief kunnen zijn als het THC-gehalte plotseling stijgt zonder nieuwe consumptie.
Ook sportactiviteiten en voeding hebben invloed op het THC-gehalte in het bloed. Als de stofwisseling wordt gestimuleerd, kan THC sneller vrijkomen uit het vetweefsel en sneller in de bloedbaan terechtkomen.
THC en CBD
Tot nu toe hebben wetenschappers aangenomen dat THC het enige cannabinoïde van de cannabisplant is dat een psychoactieve werking heeft en cannabidiol, kortweg CBD, kan dit effect verminderen. Daarom zijn kwekers voorzichtig geweest met het gebruik van vrouwelijke hennepplanten. In de afgelopen jaren hebben ze een afnemend aandeel CBD geoogst om het psychoactieve effect, de klassieke drugsintoxicatie van cannabis, te garanderen. Dit ondanks een mogelijk verhoogde THC-tolerantiegrens.
Nieuwe studies tonen echter een ander beeld van CBD. De deelnemers aan de studie werden in vier verschillende groepen verdeeld en consumeerden ofwel alleen THC, ofwel alleen CBD, ofwel een THC-CBD-mengsel[3]. De laatste groep heeft een schijnvertoning (placebo) geïnhaleerd. Alle cannabinoïden werden geïnhaleerd via een verdamper, dus niet verbrand maar alleen verdampt.
Hieruit bleek dat zelfs zuiver CBD een zeker, zij het laag, psychoactief effect heeft op degenen die het consumeren.
Zelfs het effect van CBD op THC moet worden heroverwogen. Deelnemers uit de groep die een THC-CBD-mengsel gebruikten, vertoonden een hoger niveau van dronkenschap dan consumenten van zuiver THC.
Een van de redenen hiervoor zou het tweefasige effect van CBD kunnen zijn. Aangezien CBD zich slechts zwak kan binden aan receptoren in het endocannabinoïde systeem, gebruikt het fytocannabinoïde een andere truc. Het lijkt in staat om de eigenschappen van de ECS-receptoren te veranderen en in balans te brengen, zodat THC de CB1- en CB2-receptoren beter kan stimuleren wanneer ze tegelijkertijd worden geconsumeerd. Bovenal laat deze interactie zien dat onderzoek naar cannabinoïden en hun effecten complexer is dan eerder gedacht. We zijn nog steeds niet in staat om het volledige scala aan effecten op het menselijk lichaam te begrijpen.
Kunstmatige THC
Er zijn steeds weer pogingen gedaan om THC als synthetische drug te produceren. Het gaat er vooral om de consument in staat te stellen om "legaal" synthetische cannabinoïdes met een vergelijkbaar "hoog" effect als THC te verkrijgen en te consumeren.
Consumenten melden vergelijkbare effecten als die van cannabis. Potentieel kunnen deze veel sterker zijn dan de high van de plant.
Dit is deels te wijten aan ongecontroleerde productie en onduidelijke doseringen. Door de grote variatie in potentie en structuur van de verschillende synthetische cannabinoïdes is het gemakkelijk om per ongeluk een overdosis te nemen.
Het gevolg is een onberekenbaar en mogelijk levensbedreigend effect op de consument.
Verbruik
Aangezien het bezit van THC in Duitsland en in vele andere delen van de wereld over het algemeen illegaal is, kan in studies het niet nader genoemde aantal consumenten niet worden geregistreerd. Volgens een VN-rapport gebruiken wereldwijd ongeveer 192 miljoen mensen cannabis. Dit maakt de THC-rijke plant tot de meest gebruikte drug op aarde.
De meest verbreide methode om cannabis met THC te consumeren is door het roken van joints. Consumenten vullen deze met tabak of gebruiken het "gras" als pure substantie. Ook waterpijpen, verdampers, pijpen en soortgelijke mediums worden gebruikt om THC te consumeren. Wanneer THC door de consument wordt verbrand, creëert de cannabinoïde het typische cannabisvergiftigingseffect met een "hoog gevoel".
Omdat THC een daling van de bloeddruk kan veroorzaken, gaan de bloedvaten open. Gemengd met een verminderde productie van traanvocht, wat het natuurlijke evenwicht van de menselijke traanfilm verstoort, krijgen veel mensen die cannabis roken doorgaans rode ogen.
Omdat THC zeer vet en in olie oplosbaar is, kan het worden opgenomen in vetrijke gerechten zoals melkachtige dranken en gebakken voedsel. Dit leidt tot populaire consumptiemethoden zoals de zogenaamde "hasj brownies".
Cannabismedicijnen die THC bevatten worden ook mondeling door patiënten ingenomen. Intraveneuze toediening is geen optie.
Werkwijze
Hoewel onderzoek het exacte werkingsmechanisme van THC nog niet kan verduidelijken (wat het geval is voor de meeste cannabinoïdes), weten we al dat THC de CB1- en CB2-receptoren in het menselijke endocannabinoïde systeem controleert. Deze receptoren zijn vooral te vinden in het centrale en perifere zenuwstelsel.
THC reist door de longen naar de bloedbaan. Eenmaal in het lichaam controleert het vooral de CB1 receptoren, maar ook de CB2 receptoren door binding in de hersenen. Door deze bindingsplaatsen als uitgangspunt te nemen, treedt het cannabinoïde in werking op de zenuwcellen. Het verandert de afgifte van neurotransmitters. Messengerstoffen in de zenuwcellen worden gewijzigd en het psychoactieve effect begint.
In het algemeen kunnen we echter niet zeggen welk effect het heeft op het menselijk lichaam. De 'high' van cannabis hangt niet alleen af van de oorspronkelijke cannabisplant, maar ook van de individuele consument.
Daarom weten we bijvoorbeeld dat planten met een hoog CBD-gehalte de 'high' van THC kunnen versterken, terwijl CBD een tegengesteld effect heeft. Phytocannabinoïden beïnvloeden en reguleren elkaar wederzijds.
THC kan ook binden aan CB1-receptoren in immuuncellen, maag-darmweefsel, hart, longen en andere organen. De immuuncellen hebben ook CB2-receptoren en deze kunnen de celgroei ondersteunen.
Medische toepassingen
Door de vele fytocannabinoïden in de cannabisplant, die dankzij het endocannabinoïde systeem een veelvoud aan effecten hebben in het menselijk lichaam, wordt cannabis nog te vaak verkeerd begrepen als een universeel wondermiddel. Helaas is het niet mogelijk om alle ziekten te verbeteren of zelfs maar te genezen met medicijnen die cannabis bevatten. Als het gebruik van THC echter specifiek is, kan het verbazingwekkende effecten hebben.
Naast problemen met het geheugen heeft dementie ook tal van bijkomende symptomen. Veel patiënten klagen over een verandering in de aroma, waardoor de eetlust afneemt. Er is een risico op ondervoeding en ondervoeding.
Een toevallige ontdekking aan het eind van de jaren negentig onthulde dat THC de eetlust bij Alzheimerpatiënten kan vergroten en het risico op mogelijke voedingsschade kan helpen verminderen.
In augustus 2006 ontdekten wetenschappers van het Scripps Research Institute dat THC in staat is om een schadelijk Alzheimer-eiwit te bestrijden. Het kan de vorming van amyloïde plaques, de belangrijkste marker van de ziekte van Alzheimer, afremmen. Vervolgens wordt de informatiestroom in de hersenen beïnvloed door receptoren die zich binden, wat leidt tot een herschikking van de cellulaire communicatie. Dit kan verward gedrag verminderen.
Kankerpatiënten worstelen niet alleen met de kwaadaardige ziekte zelf tijdens chemotherapie, maar ook met symptomen als algemene pijn, misselijkheid, braken of verlies van eetlust.
THC zelf is geen pijnblokkerend middel zoals aangegeven door de verdeling van receptoren in de hersenen, d.w.z. in het endocannabinoïde systeem. De receptoren die als bindend punt voor THC worden beschouwd, bevinden zich voornamelijk in de frontale hersenen en het limbisch systeem. Hier worden onder andere emoties verwerkt en wordt het gevoel van pijn beoordeeld. Wetenschappelijke tests hebben aangetoond dat THC weliswaar geen pijnstillend effect heeft, maar dat het sommige patiënten kan helpen om minder last te hebben van pijn.
De amygdala bevindt zich ook in het limbisch systeem. Het beïnvloedt het geheugen en heeft controle over negatieve gevoelens zoals angst en boosheid. Studies hebben aangetoond dat tetrahydrocannabinol activiteiten in het angstcentrum van de amygdala kan remmen en de overdracht van informatie kan verstoren. Dit werd echter niet door alle deelnemers ervaren toen cannabinoïde werd toegediend. Het is niet duidelijk waarom sommige mensen sterkere effecten van THC voelen dan anderen.
Perifere, neuropathische pijn tast de hersenen en het ruggenmerg aan en de daaruit voortvloeiende pijnklachten worden veroorzaakt door beschadigde of zieke zenuwstructuren. Omdat we al weten dat THC inwerkt op de receptoren in de hersenen, is het gebruik van de cannabinoïde in medische gevallen voor relevante patiënten heel zinvol. Dit is het meest opmerkelijk wanneer de betrokkenen de gebruikelijke bijwerkingen van conventionele medicatie niet willen.
In placebotests werd THC aan enkele deelnemers toegediend als een 2,7mg THC-spray. Het is belangrijk te vermelden dat er ook CBD is toegevoegd aan de spray. De spuitdosis werd tijdens het onderzoek verhoogd en aangepast aan de door de deelnemers gewenste pijnvermindering.
Het succes van THC in vergelijking met de effecten van de placebogroep was duidelijk zichtbaar in deze studie.[4]
De tolerantie en het effect van het fytocannabinoïde werd bij de proefpersonen aangetoond door een verbeterde slaapkwaliteit en een algemeen verbeterd welzijn.
Deze bevindingen maken THC tot een effectief geneesmiddel voor patiënten die lijden aan perifere neuropathische pijn als hun symptomen resistent zijn geweest tegen procedures met andere geneesmiddelen.
Cannabinoïde hyperemesissyndroom
Cannabis-hyperemesissyndroom, kortweg CHS, is een ziekte die verband houdt met de directe consumptie van THC in cannabis.
Het cluster van symptomen manifesteert zich als een cyclus van algemene malaise, misselijkheid, braken en buikpijn.
Door het lage aantal gevallen is er echter nog steeds geen concreet bewijs dat deze ziekte daadwerkelijk direct verband houdt met overmatig langdurig cannabisgebruik. Aangezien THC een illegale drug is en populair in veel landen, speculeren sommige artsen over een groot aantal niet-gemelde gevallen.
De relatief nieuwe ziekte werd voor het eerst beschreven door vier Australische wetenschappers in 2004.[5] Aangezien conventionele antiemetica en pijnstillers geen effect lijken te hebben, zijn infusies een aanbevolen methode voor het cannabishyperemesissyndroom wanneer iemand op andere manieren niet genoeg vocht binnenkrijgt. In het geval dat dagelijks en overmatig cannabisgebruik CHS-symptomen veroorzaakt, is het vermijden van cannabis in de toekomst het beste advies.
Andere bevindingen melden dat het nemen van warme baden ook kan helpen om de symptomen te verlichten, maar dit is niet aangetoond door middel van nieuwe onderzoeken.
[1] https://de.wikipedia.org/wiki/Rechtslage_von_Cannabis
[2] http://www.druglibrary.org/schaffer/hemp/history/first12000/1.htm
[3] https://link.springer.com/article/10.1007%2Fs00406-019-00978-2